پرداخت برای خدمات اکوسیستم یا PES اصطلاحی تخصصی است که برای توصیف طیفی از طرحهای نوآورانه به کار می رود که درآن سرمایه گذاران و یا استفاده کنندگان از خدمات طبیعی، به ارائه دهندگان این خدمات پرداخت هایی انجام داده و از آنها حمایت مالی به عمل می آورند.
پرداخت برای خدمات اکوسیستم یکی از راه های اساسی است که در آن یک بازار برای خدمات اکوسیستم می تواند تاسیس شود.
پرداخت برای خدمات اکوسیستم به صورت موثر انگیزه ای برای هدف قراردادن شکست بازار از طریق تغییر انگیزه های اقتصادی که مدیران زمین یا دیگران با آن روبرو هستند که می توانند بر روی تحویل سیستم های اکوسیستم اثر بگذارند، ایجاد می کند. به این معنی، PES می تواند مناسب ابزارهای مبتنی بر بازار (اقتصادی) باشد که شامل مالیات ها و هزینه هاست.
يک طرح PESبايد يک بازي برد برد بين خريدار و فروشنده باشد. اگر خريدار قيمتي کمتر از آنچه که براي تامين اين خدمت از منبع ديگر به فروشنده بپردازد، احساس خوبي خواهد داشت. مثلاً تامين آب ناشي از مديريت حوضه بايد با قيمت کمتري از تامين آب از طريق تصفيه آب به دست آيد. در عين حال يک طرح PES مي¬تواند به شکل پرداخت به کشاورزاني باشد که درآمدهاي آنها به سبب مديريت زيست محيطي کاهش می يابد. به طور مثال کشاورزان علاقمندند تا حوضچه هايي براي ذخيره آب داشته باشند و مقدار PES بايد اين مقدار را پوشش دهد. به عبارت دیگر، چنانچه مديريت محيط زيستي در يک منطقه به جاي مديريت رايج سبب کاهش درآمدهاي بخش خصوصي- کشاورزان- گردد، بايد اين درآمد جبران گردد. اما مقدار حداکثر و حداقل اين مقدار چگونه تامين ميگردد.؟
حداقل پرداخت PES که ميتوان انتظار داشت، برابر با مقدار درآمد از دست رفته کشاورز ناشي از کاهش توليد محصولات کشاورزي است. در تئوري حداکثر پرداخت برابر خواهد بود با ارزش تجمعي از مزاياي خدمات اکوسيستم اضافي که به خريدار ارائه مي شود. (که ممکن است شامل کاهش خطرات سيل، عرضه آب تازه، زيستگاه براي حيات وحش و غيره) باشد که اين موارد بسته به خدمات مورد نظر خريدار متفاوت است. با اين حال، بسياري از اين منافع را نمي توان کمي نمود، بنابراين در عمل مقدار پرداخت براساس عرضه و تقاضای خدمات زيست محيطي و برابر مقداري بين حداقل و حداکثر تعيين مي¬گردد.