اثربخشی تکنیک های برتر به زراعی بر کاهش آب ورودی به مزرعه (در حوضه آبریز دریاچه ارومیه)

طرح‌ «همکاری در احيای درياچه‌ی اروميه از طریق مشاركت جوامع محلي در استقرار كشاورزي پايدار و حفاظت از تنوع زيستي» به‌عنوان يكی از فعالیت‌های احیاء دریاچه ارومیه بوده که در آن سازمان محیط‌زیست کشور با همکاری وزارت جهاد کشاورزی کوشش کرده تا با آموزش و مشارکت کشاورزان منطقه، اقدام به تغییراتی در شیوه‌ی کشاورزی سنتی در راستای افزایش بهره‌وری آب در مزارع، ضمن حفظ منافع و درآمد کشاورزان منطقه نموده تا با صرفه‌جویی در آب کاربردی در سطح مزرعه به تأمین بخشی از حقآبه‌ی درياچه‌ی اروميه نیز کمک شود.
وضعیت کنونی دریاچه ارومیه که حاصل عملکرد مجموعه‌ای از عوامل انسانی و طبیعی طی دهه‌های گذشته است، از منظر تخصص‌های مختلف، طی چند سال گذشته موردمطالعه و بررسی قرارگرفته است و علی‌رغم ارائه راهکارهای متعدد، احیای دریاچه ارومیه همچنان در رأس مطالبات زیست‌محیطی کشور قرار دارد. وقوع خشک‌سالی‌های طولانی‌مدت، افزایش نیازهای آبی جوامع و تبعات تغییر اقلیم از مهم‌ترین عوامل بروز چنین بحران زیست‌محیطی بوده است، اما مسلماً واقعیت به همین سادگی ترسیم‌شده از نقطه نظرات مختلف نیست. درواقع می‌توان عامل اصلی خشک شدن دریاچه ارومیه را نبود اندیشه آینده‌نگری و برنامه بلندمدت و از آن مهم‌تر، عدم وجود انضباط در مدیریت و هدایت برنامه‌های عملیاتی در سطح حوضه دانست. بر اساس شواهد موجود و همچنین تجارب مرتبط با دریاچه‌های با وضعیت مشابه ارومیه در سطح جهان، بدون شک تداوم روند خشکی دریاچه ارومیه خسارت و آسیب‌های بسیاری را بر سلامت و بهداشت ساکنین حوضه و معیشت آن‌ها، تخریب اکوسیستم و بخش کشاورزی حوضه (تخریب اراضی و باغات و دام‌پروری) را به همراه خواهد داشت. به‌منظور جلوگیری از آسیب جدی به مردم و محیط‌زیست پیرامون دریاچه و با توجه به تداوم کاهش نزولات جوی و عدم جریان آب کافی به داخل دریاچه در سال‌های اخیر و همچنین مدت‌زمان طولانی موردنیاز جهت انتقال آب از حوضه‌های مجاور به دریاچه، تنها راهکار، تثبیت شرایط کنونی دریاچه و جلوگیری از خشکی کامل آن، تأمین آب کافی از منابع داخلی حوضه به‌عنوان محور اصلی اقدامات برای احیای دریاچه ارومیه مدنظر قرارگرفته است. با توجه به مصرف بیشترین مقدار منابع آب حوضه در بخش کشاورزی و مدیریت ضعیف در کاربرد آن، یکی از مهم‌ترین راهکارها و اولویت‌های نجات دریاچه ارومیه، انجام اقدامات لازم در راستای کاهش مصرف آب در این بخش است. البته کاهش بایستی به نحوی انجام شود که مسائل اقتصادی و اجتماعی و پایداری در تولید را تحت‌الشعاع قرار ندهد. در این خصوص لازم است راهکارهای مناسب و اثربخشی آن شناسایی و ارائه شود.