معیشت جایگزین

ایران؛ سرزمین پهناوری است با شمار بسیاری تالاب که هر کدام ویژگی خود را دارند. برخی دریاچه های کوچکی  هستند در ارتفاعات و برخی مانند دریاچه  ارومیه گستردگی چشم گیری دارند. در این میان تالاب هایی هم یافت می شوند که در مجاورت دریا یا در مناطق ساحلی آن قرار دارند. از دیرباز تالاب ها سکونت گاه انواع جانوران و گیاهان آبزی و خشکی زی به ویژه پرندگان مهاجر شمرده می شوند. از این رو، بسیاری از تالاب های ایران در زمره  مناطق محافظت  شده قرار گرفته اند و بیست و چهار عنوان تالاب نیز به سبب دارا بودن اهمیت بین المللی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده اند. اما تالاب برای جوامع محلی و حاشیه آن در حکم وسیله  اصلی برای گذران زندگی و معیشت ایشان است. برای نمونه، از راه ماهیگیری هم غذای روزانه  خود را فراهم می کنند و با فروش صیدشان درآمدی به دست می آورند. از گیاهانی که در پیرامون تالاب می روید نیز به شکل های گوناگون بهره می گیرند. گاه برای رفت وآمد نیز متکی به تالاب هستند. طبیعی است که به همین دلیل ها از دیرباز برای خود نسبت به تالاب حق و حقوقی قائل می باشند. از سوی دیگر، بخش های کشاورزی و صنعت نیز به تالاب به چشم منبع مهمی می نگرند، به این معنا که وقتی لازم بدانند از آب آن استفاده کنند یا برای افزودن به زمین های مورد نظرشان آب تالاب را زهکش کرده و گاه آن را می خشکانند. از سوی دیگر، کسانی که مسئولیت حفاظت از محیط زیست را دارند نیز به موضوع بهره برداری از تالاب ها توجه نشان می دهند. برخی مانند کشاورزان و ماهیگیران از ارتباط میان موجودات زنده  پیرامون خود درکی تجربی و غریزی  دانسته ها و تحقیقات خود به خوبی می دانند که ِ دارند. حال آن که دانشمندان و پژوهش گران به یمن بقای یک گونه تا چه اندازه به وجود سلسله  کاملی از گیاهان و جانوران دیگر و به ویژه به پایداری شرایط فیزیکی و بیوفیزیکی اکوسیستم بستگی دارد. با این همه، گاه می بینیم کسانی درک ارتباط میان این عناصر به هم پیوسته را دشوار می یابند.