رخنه جلبک ها و تزریق کود شیمیایی برتن تالابها

در استان آذر بایجان غربی ‎30 تالاب فصلی، دایمی، طبیعی و یا انسان ساخت با آب شور و شیرین وجود دارد. مساحت تالاب های استان حدود 604 هزار و 99 هکتار تخمین زده می‌شود که بزرگترین آن تالاب پارک ملی دریاچه ارومیه به مساحت 570 هزار و 473 هکتار می‌ باشد که این مساحت در دوره های خشکسالی و ترسالی متغیر است.
از میان تالاب های استان 4 مورد در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده که شامل تالاب دریاچه ارومیه، تالاب قوپی بابا علی، تالاب کانی برازان و مجموعه تالابهای شورگل، یادگارلو و درگه‌سنگی می باشد.
لازم به ذکر است که سه تالاب شورگل، یادگارلو و درگه‌ سنگی تحت یک عنوان در کنوانسیون رامسربه ثبت رسیده اند.
کنوانسیون رامسر در سال 1349 با هدف تقویت مشارکت های بین‌المللی و همکاری همه ‌جانبه در مطالعه، بررسی، حفاظت و بهره برداری خردمندانه از تالاب های مهم و به‌ خصوص تالاب هایی که اهمیت حیاتی برای پرندگان آبزی دارند، منعقد شده است.
تالابهای شمالی استان با توجه به شرایط بارندگی وضعیت آبی نسبتا خوبی دارند ولیکن تالابهای جنوب استان شرایط مساعدی نداشته و این مهم نیاز به همکاری و تعامل با کلیه ذینفعان حوضه آبریز از جمله وزارت جهادکشاورزی برای صرفه جویی در مصرف آب و وزارت نیرو جهت تامین حق آبه این تالابها را دارد.
امید بنابی کارشناس اداره محیط زیست آذربایجام غربی طی گفت و گویی در این باره اظهار داشت: به طور کلی وضعیت آبی تالاب های استان خوب است اما چالش فعلی که برسر راه برخی از تالاب های استان قراردارد و آن را با بحران روبرو نموده، ورود آلاینده های شیمیایی نیترات و فسفات و نفوذ فوق العاده زیاد کودهای شیمایی از اراضی کشاورزی بالا دست به تالابها می باشد که این سموم از طریق کانالهای زهکشی و روان آب های سطحی به تالابها منتقل میشود. در سال گذشته در تالاب کانی برازان که اولین سایت پرنده نگری کشور و پناهگاه حیات وحش نیز می باشد با رشد جلبکهای ریسه ای مواجه شدیم به طوری که این جلبکها حدود ۷۰ هکتار از عرصه آبی تالاب به خود اختصاص داده بودند. امسال نیز به دلیل وجود آلاینده ها و تابش خورشید در فصل گرم تابستان، جلبکها رشد مجدد داشته و سطح وسیعی از تالاب را پوشانده اند و این مسئله به معنی وجود مقادیر زیاد نیترات و فسفات در آب تالاب می باشد. وی ادامه داد : حدود ۴۰ هکتار از تالاب سولدوز نیز با جلبک ریسه ای پوشیده شده و برای این تالاب نیز باید برنامه های مدیریتی در نظر گرفته شود. تالاب کانی برازان و سولدوز وضع آبی خوبی دارند ولی از لحاظ کیفی با رشد بی رویه جلبکها در سطح تالاب مواجه هستیم. تالاب آق-قلعه نیز از وضعیت آبی خوبی برخوردار است و خوشبختانه هیچ گونه جلبکی در این تالاب مشاهده نمیشود و دلیل آن منبع تامین کننده آب تالاب است که از نظر کیفی آب مناسبی دارد و آب مازاد کشاورزی نیست. تالاب نوروزلو نیز یک منطقه حفاظت شده و تالابی رودخانه ای است که آب از یک سر وارد و از یک سر دیگر خارج می شود. این تالاب خوشبختانه از نظر کیفیت و کمیت آب مشکلی نداشته و در شرایط خوبی به سر می برد. امسال حدود ۴۰ درصد از وسعت تالاب قوپی باباعلی آبگیری شد ولی به دلیل عمق کم آب در حال حاضر آبی در تالاب نمانده و خشک است. تالاب یادگارلو بالغ بر ۱۵ سال است که خشک شده و علت این خشکی احداث زهکشی عمیق در منتهی علیه تالاب می باشد که آب تالاب را نیز زه کش کرده و از دسترس خارج می نماید. تالاب درگه سنگی با وسعت حدود ۵۶۰ هکتاری خود همچنان با وجود اینکه دمای هوا بسیار بالاست وضعیت آبی، حیات وحش و پرندگان نسبتا خوبی دارد. بنابی ادامه داد: مطالعه حق آبه های زیست محیطی امسال به پایان رسیده است و از طریق دفتر معاونت محیط زیست طبیعی سازمان ابلاغ و این حق آبه ها به شرکت آب منطقه ای جهت اقدام و تامین حق آبه تالابها ارسال شده است. در همین راستا، شرکت آب منطقه ای و ادارات امور آب استان همکاری های لازم را در خصوص تخصیص آب تا کنون انجام داده اند. وی وضعیت برنامه های مدیریت زیست بومی تالاب های استان را اینگونه بیان نمود: برنامه مدیریت جامع (زیست بومی) تالاب نوروزلو که تقریبا اواخر سال ۹۶ با همکاری دفتر طرح حفاظت از تالاب های ایران تدوین و کارگاه های مشورتی آن با حضور نمایندگان جوامع محلی و سایر ذینفعان برگزار گردید. برنامه مدیریت جامع (زیست بومی) تالاب سولدوز نیز با همکاری دفتر طرح حفاظت از تالاب های ایران تدوین و در شورای برنامه ریزی شهرستان ارائه و تصویب شد. کتاب برنامه مدیریت این 2 تالاب نیز در دست چاپ می باشد و به زودی بین کلیه ذینفعان توزیع خواهد شد. برنامه مدیریت جامع (زیست بومی) تالاب کانی برازان نیز با همکاری حفاظت از تالاب های ایران در حال تدوین و در هفته های آتی کارگاه های مشورتی تکمیلی آن نیز برگزار و اقدامات لازم برای تصویب برنامه مدیریت جامع این تالاب نیز انجام خواهد شد .