تدوین برنامه CEPA برای تالاب بین المللی گاوخونی نتایج اثر بخشی برای این تالاب دارد
مدیر ملی طرح حفاظت از تالابهای ایران ضمن اشاره به تجربه موفق تدوین برنامه سیپا برای تالاب کاني برازان در استان آذربایجان غربی به عنوان اولین پايلوت، ابراز اميدواري کرد: تهيه برنامه سيپا نتايج بهتر و اثر بخشي نيز براي تالاب گاوخوني و استان اصفهان به دنبال داشته باشد.
پیرو برگزاری کارگاههای پیشین تدوین برنامه ارتباطات، آموزش، مشارکت و آگاهی افزایی (سیپا) برای تالاب گاوخونی مورخ 19 و 20 تیرماه سالجاری، سومین کارگاه مشارکتی در همین خصوص نیز مورخ ۲۶ و ۲۷ تیرماه در محل اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با حضور نمایندگان سازمان های دولتی و مردم نهاد برگزار گردید.
طی این کارگاه چشم انداز، اهداف راهبردی، اقدامات اولویت دار برای رسیدگی و رفع مشکلاتی از تالاب که ناشی از عدم و یا کمبود عناصر چهارگانه سیپا به وجود آمده است با تقسیم شدن به گروههای کاری مختلف استخراج و برای برخی از اقدامات، برنامه ی اقدام تهیه گردید.
در این کارگاه علی ارواحی در ابتدا به معرفی عناصر چهارگانه سیپا پرداخته و اظهار داشت: سیپا CEPA برگرفته است مفاهیم (ارتباطات، آموزش مشارکت و افزایش آگاهی) و تداعی کننده دیگر مفاهیم از جمله ظرفیت سازی و توانمندسازی در حوزه حفاظت و احیا تالابها می باشد.
وی افزود: در حال حاضر بیش از یک میلیارد نفر در جهان به طور مستقیم و با استفاده از خدمات تالابها امرار معاش می کنند اما متاسفانه ۶۴ درصد از تالابهای سراسر جهان در شرایط تخریب قرار دارند.
مدیر ملی طرح حفاظت از تالابهای ایران ادامه داد: براین اساس استفاده موثر از برنامه سیپا نیازمند یک رویکرد نظام مند برنامه ريزي شده است به شکلي که منافع بهره برداران و ذي نفعان را به خوبي در بربگيرد.
ارواحی با اشاره به اینکه برای نخستین بار در ماده ۱۳ پیمان نامه تنوع زیستی، کشورهای عضو بر اجرای برنامه سیپا توافق کردند، گفت: در پیمان نامه رامسر نیز به این موضوع توجه ویژه ای شده است و از دو دهه پيش تقويت ارتباطات و آگاهي رساني در مورد زيست بوم هاي تالابي مورد توجه کشورهاي عضو کنوانسيون رامسر بوده که در نشست‌هاي سال ۱۹۹۲ و ۲۰۰۲ میلادی قطع نامه هایی در این خصوص صادر شد و در نهایت در سال ۲۰۱۵ سیپا و هدف کلی آن برای محافظت و بهره برداری خردمندانه از تالابها مورد تاکید قرار گرفت.
وی افزود: چشم اندازی که بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۴ میلادی برای موضوع سیپا در کنوانسیون رامسر ترسیم می شود این است که تالابها حفاظت و بهره برداري خردمندانه و احيا مي شوند و منافع آنها از سوي افراد به رسميت شناخته شده و ارزش گذاري مي شود.
ارواحی به برخی از عوامل تخریب تالابها از جمله کمبود آگاهی تصمیم گیران و تصمیم سازان و جوامع محلی، فقدان جامع نگری و آگاهي از سازوکارهاي طبيعي تالابها و کمبود جلب مشارکت ذي نفعان دانست و اظهار کرد: آموزش، افزايش آگاهي و اطلاع رساني در صورتي منجر به تغييرنگرش و رفتارهاي ذي نفعان حوضه مي شود که داشتن برنامه اي جامع، هدفمند و پايش و ارزشيابي اثربخشي فعاليت‌هاي آموزشي و مبادله اطلاعات در خصوص حفاظت و بهره برداري خردمندانه از تالاب امري ضروري شناخته شود.
مدیر ملی طرح حفاظت از تالابهای ایران تصریح کرد: انجام برنامه های غیرمنسجم و بدون قابلیت ارزیابي تنها ممکن است براي برخي گروه‌هاي هدف نتيجه مطلوبي به همراه داشته باشد اما يکپارچه نگري را در خود نخواهد داشت.
وی ادامه داد: به طور مشخص اطمینان بخشی از تدوام مشارکت دست اندر کاران و ذی نفعان در حفاظت و بهره برداری خردمندانه از تالابها و تقویت مدیریت يکپارچه آن از اهداف اصلي سيپا است زيرا فرآيند مديريت يکپارچه زمان بر است و براين اساس برنامه سيپا بر حفظ وارتقاي سطح مشارکت مي تواند موثر باشد.
ارواحی با اشاره به اهمیت اجرای اقدامات مربوط به ارتقای آموزش و مشارکت در یک برنامه منسجم و جلوگیری از اقدامات جسته گریخته براي اثربخشي درمديريت و احياي تالابها، خاطرنشان کرد: اجراي سيپا تقويت ارتباطات بين بخشي و همکاري سازمان‌ها و نهادهاي مرتبط و جوامع محلي را در قالب برنامه مدون به دنبال دارد و به ايجاد ظرفيت‌هاي فردي و جمعي و افزايش سطح مسئوليت پذيري براي حفاظت از تالاب بسيار اثر گذار و کمک کننده خواهد بود.
وی در ادامه به اقدامات کشور ایران در زمینه تدوین و اجرای "سیپا" اشاره کرد و گفت: با توجه به توصيه هاي کنوانسيون رامسر فعاليت‌هاي متنوعي از جمله تدوين برنامه جامع مديريت تالاب‌هاي کشور در حال پيگيري است و براي چند تالاب کشور از جمله تالاب بين المللي گاوخوني اين سند تهيه شده است.
وی با بیان اینکه طرح "سیپا" در برخی استان‌های کشور به مرحله اجرا رسیده است، اظهار کرد: برای تالاب‌هايي که در حال حاضر برنامه مديريت زيست بومي ندارند مي توان ساختاري مجزا متشکل از نمايندگان دستگاه‌ها شامل آموزش و پرورش، صداوسيما، شهرداري، محيط زيست، ميراث فرهنگي، آب منطقه اي و سمن ها با توجه به شرايط بومي و محلي در نظر گرفت.
در پایان، ارواحی به انجام برنامه ریزی برای تدوین برنامه سیپای ملی تالاب های کشور نیز اشاره نمود.