استفاده از سیستم آبیاری زیرسطحی در راستای به‌کارگیری تکنیک‌های نوین آبیاری در راستای سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی
دفتر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران پس از تأسیس به‌واسطه همکاری دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت ژاپن و در راستای امضای موافقت‌نامه استقرار کشاورزی پایدار از طریق مشارکت جوامع محلی از سال 1393 تاکنون در جهت حفاظت از تالاب‌های کشور فعالیت‌های چشمگیری داشته است. به‌عنوان نمونه در طی نه سال اخیر زراعی، تعداد 254 روستا در حوضه‌های تالابی در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، فارس و خوزستان انتخاب و برنامه‌ریزی مشارکتی انجام‌شده است که طی آن شرکت‌های فنی و مهندسی و سمن‌های محیط زیستی با همکاری سازمان‌های جهاد کشاورزی و مراکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان‌های مذکور موفق به اجرای پروژه‌های استقرار کشاورزی پایدار با مشارکت جوامع محلی گردیده‌اند.
کاهش آب مصرفی بدون کاهش در میزان عملکرد و حتی افزایش عملکرد با تشویق بهره‌برداران تابعه جهت اجرای تکنیک‌های ارائه‌شده در سایت‌های منتخب، مهم‌ترین هدف از اجرای پروژه استقرار کشاورزی پایدار در تالاب‌های منتخب می‌باشد. این تکنیک‌ها و توصیه‌های فنی و ترویجی بر اساس یافته‌های تحقیقاتی قابل ترویج و مستخرج از پروژه‌های تحقیقاتی پژوهشگران مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی و با مشارکت مدیریت ترویج جهاد کشاورزی استان، سازمان نظام‌مهندسی کشاورزی و کشاورزان پیشرو و تحت نظارت عالیه موسسه تحقیقات فنی و مهندسی و دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه ارومیه در حوضه‌های آبریز بکار گرفته‌شده است.
ازآنجایی‌که استفاده از تکنیک‌های نوین آبیاری در کشاورزی کشور با توجه به محدودیت دسترسی به منابع آبی سطحی و زیرزمینی به لحاظ کمی، کیفی جزو سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی می‌باشد، در این پروژه نیز به آن توجه ویژه صورت گرفته است. یکی از سیستم‌های آبیاری نوین کارآمد که در سالهای اخیر رویکردی مثبت به اجرا و به‌کارگیری آن وجود داشته است، سیستم آبیاری قطره‌ای زیرسطحی می‌باشد. در این سیستم آبیاری، تأمین آب ریشه‌ی گیاه توسط لوله یا نوارهای قطره‌ای که در داخل خاک مدفون‌شده‌اند، به‌صورت مستقیم صورت می‌پذیرد. توزیع یکنواخت آب در منطقه ریشه، عدم ایجاد روان آب و کاهش قابل‌توجه تبخیر از سطح خاک، منجر به صرفه‌جویی چشمگیر در میزان آب مصرف آب می‌گردد.
با توجه به پویایی و به‌روز بودن مراحل اجرای طرح حفاظت از تالاب‌های ایران، این امکان فراهم گردید که در باغات منتخب طرح بتوان سیستم آبیاری زیرسطحی را هم به اجرا درآورد فلذا از سال 1398 ابتدا در یک نمونه باغ انگور واقع در شهرستان ملکان این سیستم پیاده‌سازی گردید که با توجه به نتایج چشمگیر آن، در سالهای بعد تعداد باغاتی که به این سیستم مجهز گردیدند به 8 باغ در سطح شهرستان‌های محل اجرای پروژه استقرار کشاورزی پایدار( عجب‌شیر، بناب و ملکان) رسید.
نتایج حاصل از اجرای این نوع سیستم در باغات و پایش آن‌ها حاکی از صرفه‌جویی 30 تا 40 درصدی در میزان آب مصرفی می‌باشد که با توجه به کمبود منابع آبی، حجم آب ناشی از این صرفه‌جویی میزان قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.
با توجه به مشکلات اقتصادی موجود، هزینه سرمایه‌گذاری اولیه جهت اجرای این نوع سیستم برای کشاورزان قابل‌توجه بوده و لازم است با حمایت‌های دولتی و یارانه‌های تخصیص داده‌شده، به کشاورزان علاقه‌مند و متقاضی مساعدت گردد. همچنین با توجه به پیشرفته بودن این سیستم‌ها، بایستی آموزش‌های لازم و کافی در زمینه، اجرا، بهره‌برداری و نگهداری از آن‌ها به همراه مدیریت و برنامه آبیاری به کشاورزان عزیز ارائه گردد.