دانلود

معرفی و موقعیت جغرافیایی تالاب آب شیرین زریوار یا زریبار (Zirêbar, Zirêwar)

تالاب آب شیرین زریوار یا زریبار (Zirêbar, Zirêwar) در130 كیلومتری شمال غربی سنندج مرکز استان کردستان و در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان واقع و از مکان‌های دیدنی و گردشگری استان کردستان است. این تالاب یکی از منحصر به فردترین دریاچه‌های آب شیرین در جهان به شمار می‌رود.این دریاچه یكی از مراكز زمستان گذرانی و جوجه آوری پرندگان مهاجر می‌باشد.
محدوده زریوار به استناد «بند الف ماده 3 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 1353و طی مصوبه شماره304 مورخ 1388/7/5 کمیسیون امور زیربنایی صنعت، معدن و تجارت» به عنوان «پناهگاه حیات وحش زریوار» معرفی گردید. تالاب زریوار با توجه به كاركردهاي اكولوژيكي آن به عنوان تنظيم كننده رژيم آبي به عنوان زيستگاهي براي حمايت از گياهان و جانوران و به ويژه پرندگان آبزي قلمداد می‌شود. حوضه آبخیز دریاچه زریوار با مساحت 15827 هکتار در موقعیت جغرافیایی طول شرقی"51 '04 ˚46 تا "30 '15 ˚46 و عرض شمالی "23 '28 ˚35 تا "30 '36 ˚35 قرار گرفته که شامل دو حوضه فرعی شهری با مساحت5000 هکتار و مریوان با مساحت 10827 هکتار است. حداکثر ارتفاع حوضه 2120 متر و حداقل ارتفاع آن در محل خروجی تالاب زریبار 1283 متر از سطح دریا می باشد. شیب متوسط حوضه2/18درصد است و تالاب زریبار کانون تمرکز رواناب های سطحی 8 واحد هیدورلوژیکی حوضه زریوار است. بخش اصلی و کاسه تالاب به شکل کشیده با طول متوسط حدود 5/4 کیلومتر و عرض متوسط نزدیک به 2 کیلومتر است. به این ترتیب مساحت کاسه تالاب حدود 3/8 است که با حواشی نیزار جمعا حدود 20 کیلومتر مربع وسعت دارد.
تالاب زریوار از معدود تالاب‌های آب شیرین ایران است که هیچ رودخانه دائمی در تأمین آب آن نقش ندارد و عمدتاً از طریق چشمه های متعدد در بخش غربی و کف تالاب وجود دارند، تغذیه می‌شود. به طور کلی منابع تأمین آب تالاب زریوار از سه منبع عمده تشکیل می‌شود:
1- ریزش‌های جوی که به صورت باران و برف سالانه حدود 18 میلیون متر مکعب آب تالاب را تأمین می‌کند. 
2- چشمه های کف جوش بستر تالاب که به سفره های زیر زمینی مرتبط است و برآورد شده سالانه 12 میلیون متر مکعب از این منابع آب به تالاب وارد می‌شود.
3- آب‌های سطحی ورودی با رقمی حدود 28 میلیون متر مکعب که از منابع تأمین آب تالاب محسوب شده که پس از بارش باران یا برف، از طریق آبراهه های جاری بر دامنه های غربی، شرقی و حوضه آبخیز تالاب به آن می‌ریزد.
این تالاب قبلا دارای سرریزی طبیعی در تراز1290 بوده که سالانه 10 میلیون متر مکعب آب از آن تخلیه می شده است. در سال 1372 یک سرریز با رقوم 05/1292 در محل سرریز قدیمی احداث گردیده است. 
موقعیت تالاب به عنوان کاسه گود خط القعر حوضه آبخیز باعث گردآوری آب‌های کف جوش (چشمه های کف تالاب) و نیز آب‌های سطحی حوضه آبخیز تالاب شده است. با توجه به نقاط ارتفاعی شمالی و جنوبی تالاب و نیز شیب عمومی شمال به جنوب آن، تالاب در حکم استخر تنظیم کننده آب‌های جاری عمل می‌کند و با سر ریز در بخش جنوبی، مازاد آب آن به مصرف کشاورزی می‌رسد و یا در موقع کم آبی نیز با تمهیداتی از آب تالاب برای کشاورزی استفاده می‌شود. سرریز آب تالاب به رودخانه زریوار که از شعبات رودخانه گاران است منتقل می‌شود که با پیوستن به رودخانه مریوان با جهت شمالی – جنوبی به سمت جنوب جاری است. رودخانه مذکور با پیوستن به چند رود دیگر تشکیل رودخانه مهم سیروان را می دهند.