دانلود
تالاب بینالمللی خور باهو و خلیج گواتر
تالاب بینالمللی خور باهو و خلیج گواتر با وسعت 29500 هکتار در منتهیالیه جنوب شرقی کشور و استان سیستان و بلوچستان، در ضلع غربی خلیج گواتر و در محل پیوند رودخانه باهوکلات به دریای عمان شکل گرفته است. تالاب خور باهو در 85 کیلومتری چابهار و نزدیک به مرز ایران و پاکستان قرار دارد. قسمت شرقی آن در خاک پاکستان و قسمت غربی آن در خاک ایران قرار دارد. به همین دلیل این منطقه از لحاظ امنیتی و استراتژیکی از درجه اهمیت ویژهای برخوردار میباشد. خورهای گواتر و باهو در بخش ایرانی و خور جیوا در بخش پاکستانی خلیج قرار دارد.
این خلیج بخشی از منطقه حفاظت شده گاندو به شمار میآید که دارای ارزشهای اکولوژیک منحصر به فردی است. مجموعه این اکوسیستم شامل رودخانه باهوکلات، خور و خلیج گواتر است که در سال 1378 با کد 1006 در فهرست تالابهای بین المللی رامسر قرار گرفته است و در طبقه بندی سازمان حفاظت محیط زیست در ردیف منطقه حفاظت شده نیز قرار دارد.
این تالاب در دسته تالابهای دریایی- ساحلی طبقه بندی شده است. این تالاب شامل 60 کیلومتر طول رودخانه "باهوکلات"، خور باهو، خور گواتر و بخشی از خلیج گواتر است و از نظر وجود جنگلهای حرا، پرندگان آبزی، داشتن شرایط مطلوب زیستگاهی و پناهگاهی برای موجودات دریایی و بویژه مهاجرت دلفینها اهمیت خاصی دارد که به عنوان ذخیره گاه بیوسفر منطقه نیز قلمداد شده و در نظام جهانی تالابها با کد بینالمللی 21R019 ثبت گردیده است.
م
ناطق حساسي چون تالاب خور باهو و خلیج گواتر كه از جنگلهاي مانگرو تشكيل شده است يكي از غني‌ترين زيستگاههاي تالابي بشمار مي‌رود و داراي اهميت و كاركردهاي چند جانبه غيرقابل جانشيني مي‌باشد. جنگلهاي مانگرو را جنگلهاي ساحلي و جنگلهاي كشندي نيز مي‌گويند. مانگرو نقش مهمي در ايجاد پناهگاه براي جانوران دريائي دارند و تعداد زيادي ماده آلي توليد مي‌كنند که به عنوان غذا مصرف مي‌شود و متنوع‌ترين موجودات آبزي در مصبهاي ورودي به خليج در اين منطقه زندگي مي‌نمايند.
خليج گواتر با دارا بودن سه خور و دو رودخانه از نظر اكوسيستم دريايي شرايط خوبي داشته و داراي تنوع بالاي آبزيان است. تا کنون 93 گونه فيتوپلانكتون، 31 گونه زئوپلانگتون، 14 گونه بنتوز و 85 گونه ماهي ، 24 گونه از سخت پوستان و 36 گونه از جلبكها و انواع مختلف آبزيان ديگر شناسایی شده و وجود جنگلهاي حرا نیز نقش حساسي در اكوسيستم منطقهایفا مي‌نمايد. بنظر مي‌رسد كه يكي از عوامل عمده در تغييرات فصلي شرايط زيست محيطي در خليج گواتر وجود طوفانهاي مونسن در منطقه است.
بطور كلي منطقه غرب اقيانوس هند هر ساله تحت تأثير دو جريان عمده آب و هوايي قرار مي‌گيرد كه اصطلاحاً به نامهاي مونسن تابستاني و مونسن زمستاني ناميده مي‌شود. عامل بوجود آورنده اين طوفانها اختلاف درجه حرارت مي‌باشد كه باعث حركت توده‌هاي هوا شده و درنتيجه طوفانها و بارندگيهاي شديد در منطقهایجاد مي‌نمايد. شدت اين جريانات هوايي (جوي) به حدي است كه در تابستان تمامي فعاليت‌هاي صيادي منطقه را تحت تأثير قرار داده و آن را محدود مي‌نمايد. جريانات مونسن باعث ايجاد پديده فراچاهندگي (up welling) در منطقه شمال غربي اقيانوس هند شده و درنتيجه ميزان مواد مغذي را در قسمتهاي سطحي افزايش مي‌دهد. در ماههاي بعد از طوفانهاي مونسن به علت آرام شدن دريا و نيز وجود مواد مغذي شرايط جهت زيست موجودات مختلف مناسب شده و درنتيجه در ماههاي مهر و آبان و آذر و دي ميزان توليد در قسمتهاي مختلف اين مناطق افزايش مي‌يابد. در تالاب گواتر در ماههاي ذكر شده بخصوص در ماههاي آذر و دي با توجه به فراهم شدن محيط زيست مناسب شاهد افزايش فراواني بيوماس نيز مي‌باشيم. به طوريكه ميزان فراواني پلانكتون گياهي و جانوري و موجودات بنتيك (كفزي)، ماكروفونا و مايوفونا افزوده شده و درنتيجه ميزان فراواني نكتونها نيز افزايش مي‌يابد. با توجه به افزايش فراواني موجودات مختلف در ماههاي آبان و آذر و دي مي‌توان اين ماها را بعنوان زمان اوج توليد بيولوژيكي در تالاب خور باهو و خلیج گواتر عنوان نمود.
نقش جنگلهاي مانگرو در اطراف خورهاي خليج گواتر نيز از عوامل افزايش ميزان توليد مي‌باشد. ريزش برگها و شاخه‌هاي اين گياهان در مناطق ساحلي و بخصوص خورها باعث افزايش ميزان توليدات در اين مناطق مي‌شود. در عين حال ريشه‌ها و ساقه‌هاي هوايي آنها نيز باعث تجمع ذرات ريز خاك و درنتيجه افزايش ميزان مواد آلي درون رسوبات مي‌گردد. در هر حال اين جوامع باعث بارور شدن منطقه و ايجاد توازن در شرايط زيست محيطي آن شده‌اند. بارندگيهاي پراكنده در بعضي از ماههاي سال (آذر و دي و تير و مرداد) باعث سرازير شدن مواد مغذي از طريق زهكشي‌هاي منطقه به داخل خورها و درنتيجه خليج گواتر مي‌شود. از طرف ديگر وجود رودخانه‌هاي باهوكلات و دشت خور در منطقه نيز در فصل بارندگي باعث تشديد ورود مواد به داخل خليج گواتر مي‌شوند.
