امروزه محيط زيست به يكي از مولفههاي اساسي در سياستهاي جهاني مبدل شده است. بر این اساس، در حال حاضر سازگاری با محیط زیست پيشنياز هر نوع فعاليت اقتصادی قلمداد میشود. بررسی عملکرد بسیاری از نهادهای دست اندرکار حفاظت از محیطزیست در جهان در طی دهههای اخیر و از جمله در ایران، از این واقعیت حکایت دارد که تمرکز جهتگیریها و سیاستهای حفاظت از محیطزیست، بیشتر متکی بر اعمال سیاستهای دستوری و ارشادی بوده و کمتر از رویکردهای اقتصادی که در چارچوب ابزارهای اقتصادی بیان میشوند، بهرهگیری شده است. بنابراین در سالهای اخیر كاربرد ابزارهاي اقتصادي به عنوان مكمل مورد توجه قرار گرفته و به عنوان مولفه كليدي و موثر در زمينه سياستهاي حفاظت محيط زيست درآمده است.
یکی از مهمترین موضوعات در حیطه محیط زیست و به تبع آن از موضوعات مهم در حوزه اقتصاد محیط زیست، مسئله تالابها است. براي اينكه بتوانيم تصميم عاقلانهاي در خصوص حفظ كيفيت اکوسیستم تالابها اتخاذ كنيم، آگاهي از خدمات طبيعت و ارزش آنها ضروري است. ارزشگذاري و تعيين قيمت كالاها و خدمات زيستمحيطي به دليل ماهيت اين خدمات و تنوع گسترده آنها بسيار مشكل است و در این ارتباط، یکی از ابزارهای نوین در راستای حفظ خدمات اکوسیستم، ابزار پرداخت برای خدمات اکوسیستم (PES) میباشد. از مزایای این روش نسبت به سایر ابزارها، میتوان به مشارکت دادن بهرهبرداران و جوامع محلی در آن اشاره کرد که استفاده از آن را راحت و رسیدن به نتایج مورد نظر را دست یافتنی تر میکند.
CIWP اجرای دو طرح پرداخت برای خدمات اکوسیستمی را پس از اجرای مطالعات توسط دانشگاه شهید بهشتی از سال 1396 در روستاهای خورخوره و قره داغ از روستاهای حاشیه تالاب کانی برازان (یکی از تالابهای اقماری دریاچه ارومیه) آغاز نمود که خوشبختانه با توجه به آگاهی و علاقه مندی جامعه محلی این روستاها، به نتایج مطلوبی به شرح زیر دست یافته است:
- امضای موافقتنامه پنج جانبه بین 30 نفر از کشاورزان حاشیه تالاب کانی برازان، سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی، اداره کل محیط زیست استان آذربایجان غربی و شرکت مجری محلی به منظور بهبود عملیات زراعی و باغی به منظور کاهش مصرف آب و نهاده های شیمیایی به منظور بهبود کمیت و کیفیت آب تالاب کانی برازان
- انجام نمونه برداری ماهیانه از آب تالاب به منظور پایش کیفیت فاکتورهای محیط زیستی توسط جامعه محلی و در نتیجه بهبود کیفیت آب تالاب
- جلوگیری از آتش زدن نیزارهای طبیعی در کانال های منتهی به تالاب توسط دامداران و احیای بخشی از نیزارها توسط جامعه محلی
- اجرایی شدن مقدمات طرح جامع گردشگری در محدوده تالاب به عنوان فعالیت مکمل کشاورزی و دامداری به منظورکاهش فشاربرمنابع آب و خاک تالاب